دستگاه‌های آزمایشگاهی پزشکی چیست و چه کاربردی دارند؟
دستگاه‌های آزمایشگاهی پزشکی ابزارهایی تخصصی هستند که برای انجام آزمایش‌های تشخیصی، بررسی نمونه‌های بیولوژیکی و تحلیل‌های بالینی در آزمایشگاه‌های بیمارستانی و تشخیص طبی مورد
استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات نقش مهمی در تشخیص، درمان و پایش بیماری‌ها دارند و کیفیت آن‌ها مستقیماً بر دقت نتایج آزمایش‌ها تأثیر می‌گذارد.
در ادامه، با انواع دستگاه‌های آزمایشگاهی و ویژگی‌های مهم آن‌ها آشنا می‌شویم:
1. سانتریفیوژ (Centrifuge)
از رایج‌ترین دستگاه‌های آزمایشگاهی است که برای جداسازی اجزای مختلف مایعات بدن مانند خون، پلاسما و سرم استفاده می‌شود. این دستگاه با استفاده از نیروی گریز از مرکز، سلول‌ها و ذرات را از
مایع جدا می‌کند.
2. اتوآنالایزر (Autoanalyzer)
دستگاهی خودکار برای انجام آزمایش‌های بیوشیمی مانند قند، کلسترول، اوره و کراتینین. این سیستم با دقت بالا و سرعت زیاد، نمونه‌ها را پردازش و نتایج را ثبت می‌کند.
3. دستگاه هماتولوژی (Cell Counter)
برای شمارش سلول‌های خونی (گلبول قرمز، گلبول سفید، پلاکت‌ها) استفاده می‌شود. این دستگاه در تشخیص بیماری‌های خونی، کم‌خونی و عفونت‌ها بسیار مؤثر است.
4. انکوباتور (Incubator)
برای رشد و نگهداری نمونه‌های میکروبی در دمای کنترل‌شده به‌کار می‌رود. این دستگاه برای آزمایشات میکروبیولوژی و کشت سلولی ضروری است.
5. میکروسکوپ نوری و دیجیتال
از مهم‌ترین دستگاه‌های آزمایشگاهی برای مشاهده مستقیم سلول‌ها، میکروب‌ها و بافت‌هاست. مدل‌های پیشرفته دارای سیستم بزرگ‌نمایی بالا و قابلیت اتصال به کامپیوتر هستند.
6. اسپکتروفتومتر (Spectrophotometer)
برای اندازه‌گیری غلظت مواد در محلول‌ها استفاده می‌شود. این دستگاه با اندازه‌گیری جذب نور، به تعیین میزان دقیق مواد بیوشیمیایی کمک می‌کند.
7. دستگاه الکتروفورز
برای جداسازی پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک (DNA و RNA) بر اساس وزن مولکولی. کاربرد آن در ژنتیک، تشخیص سرطان و تحقیقات زیستی است.
8. یخچال و فریزر آزمایشگاهی
برای نگهداری نمونه‌ها، واکنشگرها و مواد حساس به دما. این یخچال‌ها دارای دمای قابل کنترل و آلارم هشدار برای نوسانات دمایی هستند.
نقش دستگاه‌های آزمایشگاهی در خدمات درمانی
دقت و عملکرد این دستگاه‌ها تأثیر مستقیم بر صحت تشخیص پزشکان دارد. استفاده از تجهیزات استاندارد و کالیبره‌شده، کیفیت نتایج آزمایشگاهی را تضمین کرده و از بروز خطاهای تشخیصی
جلوگیری می‌کند.
برای آشنایی با عملکرد و کاربرد آزمایشگاه‌های پزشکی در ویکی‌پدیا کلیک کنید.
