ماسک و نازال اکسیژن

ماسک و نازال اکسیژن | تفاوت‌ها، کاربردها و نکات مهم

معرفی

ماسک اکسیژن و نازال اکسیژن (یا کانولا بینی) از رایج‌ترین ابزارهای انتقال اکسیژن به بیماران هستند. این

تجهیزات پزشکی به‌طور گسترده‌ای در مراکز درمانی، اورژانس‌ها و مراقبت‌های خانگی برای کمک به تنفس

بیمارانی که دچار کمبود اکسیژن شده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در این مقاله با تفاوت‌ها، مزایا، معایب و کاربردهای هر یک آشنا خواهید شد.

ماسک اکسیژن چیست؟

تعریف

ماسک اکسیژن وسیله‌ای پلاستیکی است که بر روی دهان و بینی بیمار قرار می‌گیرد و اکسیژن را مستقیماً

به دستگاه تنفس منتقل می‌کند.

انواع ماسک‌های اکسیژن

1. ماسک ساده (Simple Face Mask)

   • برای اکسیژن‌درمانی با دبی متوسط (5 تا 10 لیتر در دقیقه)

   • غلظت اکسیژن: حدود 40–60%

2. ماسک مخزن‌دار (Non-Rebreather Mask)

   • دارای کیسه ذخیره اکسیژن و سوپاپ یک‌طرفه

   • غلظت اکسیژن بالا: تا 90–100%

3. ماسک ونتوری (Venturi Mask)

   • دارای شیر تنظیم غلظت اکسیژن

   • مناسب برای بیماران COPD (بیماری مزمن انسدادی ریه)

مزایا

• تأمین غلظت بالا و پایدار اکسیژن

• مناسب برای بیماران حاد

معایب

• ممکن است در بلندمدت باعث ناراحتی بیمار شود

• محدودیت در صحبت کردن و غذا خوردن

نازال اکسیژن چیست؟

تعریف

نازال اکسیژن (Nasal Cannula) یک لوله پلاستیکی نرم با دو شاخه کوچک است که داخل سوراخ‌های بینی

قرار می‌گیرد. اکسیژن از طریق این شاخه‌ها به بیمار تحویل داده می‌شود.

موارد استفاده

• مناسب برای بیماران نیازمند اکسیژن با دبی کم (1 تا 6 لیتر در دقیقه)

• استفاده گسترده در مراقبت‌های خانگی، کلینیک‌ها و اتاق‌های بیمارستان

مزایا

• راحتی بیشتر نسبت به ماسک

• امکان صحبت کردن، خوردن و آشامیدن در حین استفاده

• قابلیت استفاده طولانی‌مدت

معایب

• محدودیت در غلظت اکسیژن (حداکثر 40–45%)

• ممکن است بینی را خشک یا تحریک کند

تفاوت بین ماسک و نازال اکسیژن

• همواره دستگاه را از نظر نشت، انسداد یا آسیب بررسی کنید.

• در مصرف خانگی، دستورالعمل پزشک را دقیقاً دنبال کنید.

• مرطوب‌کننده هوا برای جلوگیری از خشکی بینی در نازال توصیه می‌شود.

• تعویض منظم تجهیزات برای حفظ بهداشت ضروری است.

جمع‌بندی

انتخاب بین ماسک و نازال اکسیژن بستگی به شرایط بیمار، سطح نیاز به اکسیژن و توصیه پزشک دارد. نازال

اکسیژن گزینه‌ای راحت و کم‌حجم برای استفاده طولانی‌مدت است، در حالی که ماسک اکسیژن در شرایط

حاد و نیاز به غلظت بالا کاربرد دارد.