ارتوپدی

ابزار جراحی ارتوپدی | معرفی انواع و دسته‌بندی‌ کاربردی

جراحی ارتوپدی شاخه‌ای از پزشکی است که به تشخیص، درمان و اصلاح ناهنجاری‌های استخوان‌ها، مفاصل، رباط‌ها و تاندون‌ها می‌پردازد.

در این حوزه، ابزارهای تخصصی و مقاومی مورد استفاده قرار می‌گیرند که برای بریدن، سوراخ‌کردن، ثابت‌سازی و بازسازی بافت‌های سخت طراحی شده‌اند.

در ادامه، با دسته‌بندی‌های اصلی ابزارهای جراحی ارتوپدی آشنا خواهید شد.

دسته‌بندی ابزارهای ارتوپدی بر اساس عملکرد

1. ابزارهای برش و جداکننده (Cutting Instruments)

برای برش استخوان، بافت سخت یا برداشت زوائد

نمونه‌ها:

• اره جراحی (Surgical Saw)

• قیچی استخوان (Bone Shears)

• استوتوم (Osteotome)

• کوتر حرارتی یا الکتریکی

2. ابزارهای سوراخ‌کاری و دریلینگ (Drilling Instruments)

برای ایجاد سوراخ در استخوان جهت جای‌گذاری پیچ یا پین

نمونه‌ها:

• دریل جراحی (Orthopedic Drill)

• مته استخوان (Bone Drill Bit)

• هندپیس جراحی

3. ابزارهای برداشت استخوان (Bone Removing Tools)

برای تراش یا خارج‌کردن قسمت‌های آسیب‌دیده استخوان

نمونه‌ها:

• رنده استخوان (Rongeur)

• کورت استخوان (Curette)

• فایل استخوانی (Bone File)

4. ابزارهای نگهدارنده و فیکس‌کننده (Holding & Fixation Tools)

برای تثبیت استخوان‌ها و ایمپلنت‌ها در حین عمل

نمونه‌ها:

• گیره استخوان (Bone Clamp)

• پین گیر (Pin Holder)

• فورسپس استخوانی (Bone Forceps)

• رترکتور (Retractor) – برای کنار زدن بافت نرم

5. ابزارهای اندازه‌گیری و راهنما (Measuring & Guiding Tools)

برای تعیین دقیق ابعاد و موقعیت پیچ یا ایمپلنت

نمونه‌ها:

• گیج پیچ (Screw Gauge)

• راهنمای مته (Drill Guide)

• کالیپر (Caliper)

6. ابزارهای کاشت ایمپلنت (Implantation Instruments)

برای نصب پیچ، پلیت، نیل داخل استخوانی و سایر پروتزها

نمونه‌ها:

• پیچ‌گوشتی جراحی (Surgical Screwdriver)

• آچار آلن ارتوپدی (Allen Wrench)

• دسته نگهدارنده ایمپلنت (Implant Holder)

دسته‌بندی بر اساس نوع جراحی ارتوپدی

1. ابزارهای جراحی شکستگی‌ها (Fracture Instruments)

برای بازسازی و فیکس کردن شکستگی‌ها
شامل: پلیت، پیچ، نیل، گیره‌های فیکس‌کننده

2. ابزارهای آرتروپلاستی (Arthroplasty Instruments)

برای تعویض مفصل (مانند مفصل لگن یا زانو)
شامل: ایمپلنت‌ها، جاقطعه‌ای، چکش و پانچ استخوان

3. ابزارهای آرتروسکوپی (Arthroscopy Tools)

برای جراحی بسته مفاصل با دوربین
شامل: تروکار، دوربین، شیوِر، پروب، قیچی آرتروسکوپیک

دسته‌بندی بر اساس جنس و ویژگی فیزیکی

• استیل ضد زنگ پزشکی (Surgical Grade Stainless Steel) – مقاوم در برابر خوردگی و اتوکلاو

• تیتانیوم – سبک‌تر، مقاوم‌تر، ضد مغناطیس

• ابزارهای یک‌بار مصرف – برای جلوگیری از عفونت متقاطع در برخی عمل‌ها

ابزارهای مکمل در جراحی ارتوپدی

• چکش جراحی (Orthopedic Mallet) – برای ضربه‌زدن کنترل‌شده به ابزار یا ایمپلنت

• اره مدور و اره رفت‌وبرگشتی (Oscillating & Reciprocating Saw)

• میز و ترولی ابزار جراحی – برای سازماندهی و استریل‌سازی ابزارها

نکات کلیدی در انتخاب ابزار ارتوپدی

• دقت مکانیکی بالا: برای تضمین ایمنی و موفقیت جراحی

• مقاومت در برابر استریل‌سازی مکرر

• ارگونومی مناسب برای راحتی جراح در حین کار

• سازگاری با ایمپلنت‌های مورد استفاده