فوتوتراپی

فتوتراپی نوزادان (درمان زردی)

 کاربرد: درمان زردی نوزادی (هایپربیلی‌روبینمی)

الف. فتوتراپی معمولی (تک سطحی یا LED)

• نور آبی مخصوص (400–520 نانومتر)

• قرارگیری نوزاد زیر منبع نور در یک محفظه باز

• ویژگی‌ها: پرکاربرد، مؤثر، ایمن

ب. فتوتراپی فیبر نوری (پتو یا تشک نوری)

• نور از طریق فیبر نوری به بدن نوزاد منتقل می‌شود

• مزایا: قابل استفاده در آغوش والدین، بدون نور مستقیم به چشم

• مناسب برای: زردی خفیف یا مکمل با فتوتراپی استاندارد

فتوتراپی پوستی (درمان بیماری‌های پوست)

کاربرد: درمان اختلالات مزمن پوستی مانند پسوریازیس، اگزما، ویتیلیگو

الف. فتوتراپی UVB باریک‌باند (Narrowband UVB)

• طیف 311–313 نانومتر

• مؤثرترین و رایج‌ترین نوع فتوتراپی پوستی

• ویژگی‌ها: ایمن‌تر، مناسب برای بلندمدت، کودکان و بزرگسالان

ب. فتوتراپی UVB گسترده‌باند (Broadband UVB)

• طیف گسترده‌تری از نور UVB

• مؤثر ولی با خطرات جانبی بیشتر (سوختگی و تحریک پوستی)

ج. فتوتراپی UVA همراه با دارو (PUVA Therapy)

• ترکیب اشعه UVA با داروی پسورالن (Psoralen)

• استفاده برای بیماری‌های شدید یا مقاوم

• معایب: عوارض جانبی بیشتر مثل تهوع، حساسیت به نور، خطر سرطان پوستی در بلندمدت

فتودینامیک‌تراپی (PDT)

کاربرد: درمان برخی سرطان‌های پوستی، آکنه شدید یا زخم‌های مزمن

• ترکیب یک ماده حساس به نور با نور مرئی یا لیزر

• عملکرد: تخریب انتخابی سلول‌های آسیب‌دیده یا سرطانی

• نیازمند شرایط درمانگاهی یا تخصصی

موارد ایمنی عمومی در فتوتراپی

• محافظت از چشم‌ها (مخصوصاً در نوزادان)

• پایش دمای بدن و آب‌رسانی کافی

• استفاده کنترل‌شده و زیر نظر پزشک متخصص

• خودداری از استفاده طولانی‌مدت بدون نظارت